Siostra Zygmunta Freuda, Goce Smilevski

Pierwszy raz w życiu sięgnęłam po książkę macedońskiego autora. Mój wybór padł na uhonorowaną Nagrodą Literacką Unii Europejskiej powieść pt. Siostra Zygmunta Freuda. I była to bardzo dobra decyzja.

Jak sugeruje nam tytuł, mamy do czynienia ze zbeletryzowaną biografią młodszej siostry słynnego lekarza. Powieść rozpoczyna się mocnym akcentem: narrator oskarża Zygmunta Freuda o egoizm, który skazał jego siostry na śmierć z rąk nazistów. Lekarz i jego najbliższa rodzina opuścili Wiedeń w 1938 r. Dzięki naciskom wpływowych osób na władze w Berlinie, przez Paryż dostali się do Londynu. W stolicy Austrii pozostały jego cztery siostry – wszystkie zginęły w obozach koncentracyjnych.

Główną, tytułową bohaterką powieści Smilevskiego jest Adolfina. Dziewczyna o wątłym zdrowiu od najmłodszych lat walczyła o miłość matki i uwagę starszego brata, z którym łączyła ją silna więź. To Zygmunt wprowadził ją w świat literatury i zapoznał z interesującymi ludźmi i to jego trudny charakter był źródłem jej nieszczęść.
Adolfina dość późno nawiązała pierwsze przyjaźnie, między innymi z siostrą Gustava Klimta, Klarą, i poznała swoją pierwszą i jedyną miłość. By wyrwać się spod kurateli matki i zaznać choć odrobinę ograniczonej wolności, na własne życzenie trafiła do szpitala psychiatrycznego, w którym mieszkała przez wiele lat. Jej życie było tragiczne: przepełnione nieustanną tęsknotą i pragnieniem miłości, uzależnione od hojności brata i zdominowane towarzyszącą jej niemalże każdego dnia samotnością.

Od pierwszej strony urzekł mnie sposób, w jaki autor wczuł się w kobiecą psychikę i stworzył bardzo zmysłowy, delikatny świat. Sensualny, poetycki język, jakim posługuje się Smilevski (świetnie przetłumaczony) tworzy niezwykłą atmosferę tej książki. Emocjonalna głębia i wyraziste postacie to jej niepodważalne atuty.
Jednocześnie autor precyzyjnie i obrazowo odmalowuje życie wyższej warstwy społecznej Wiednia pod koniec XIX i na początku XX wieku. Pozycja kobiet w społeczeństwie, ich seksualność, czy absolutna zależność od mężczyzn: braci, ojców, mężów, to tylko niektóre z poruszanych w książce tematów. Ważne miejsca zajmują również rozważania nad ludzką psychiką i pierwsze próby jej „uzdrawiania”. Autor opisuje też początki ruchów feministycznych i rewolucji robotniczej oraz inne nieuchronnie nadchodzące zmiany w strukturze społecznej.
Jednak najważniejsza w tej książce jest Adolfina. Jej myśli, uczucia i tęsknoty. Jej bystre i inteligentne spojrzenie na otaczający ją świat – doskonale wykreowany przez młodego macedońskiego pisarza.

Ta książka jest dla mnie prawdziwą literacką perełką – BARDZO serdecznie polecam!

Ocena: 6/6

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Instrukcja nadużycia, Alicja Urbanik-Kopeć

Chrapiący ptak. Rodzinna podróż przez stulecie biologii, Bernd Heinrich

Nowe książki